DİVAN SÖZCÜĞÜNÜN TANIM
Divan sözcüğünün sözlük bakımından iki anlamı vardır: Belli bir kalıpla
yazılan ve besteyle okunan şiir türüne divan denir. Kalıp "fâilâtün
fâilâtün fâilâtün fâilün" şeklindedir. Divan sözcüğü, ikinci olarak,
divan tarzında şiir yazan sanatçıların eserlerini topladıkları kitap
anlamına gelir. Divan, klasik Türk müziğinde ise en az üçer kıtalık
şiirlerden bestelenen şarkıları tanımlar. Bu kıtalar birbirlerinden ara
nağmelerle ayrılır. Her kıtanın başında genellikle "ah", "yâr" gibi bir
terennüm sözcüğü eklenir. Kıtalardan biri yer yer ritimsiz okunacak
şekildedir. Bir diğer kıta da "doğaçlama"
görüntüsü vermesi amacıyla tümüyle ritimsiz olarak bestelenir. Divan,
aynı zamanda İslam devletlerinde idari yargı, maliye, askerlik ve
yönetimle ilgili işleri yürüten kurul ve dairelere verilen addır.
Divan şairlerinin eserlerini önceleri serbest, daha sonra belli bir
düzen içinde topladıkları kitaplar divanlar, divançeler ve hamselerdir.
Divan, divançe ve hamseler, yazarlarının adlarıyla anılırlar. Örneğin Nedîm Divanı, Fuzulî Divanı gibi.