Osmanlı Devleti'ni Kuran Osman Gazi nin
babası Ertuğrul Gazi den Şeyh Edebali ye (devrin en iyi bilginlerinden)
ilişkin tavsiyelerinden bir kaç cümle aktarıyım:
'Oğulcuğum! Şeyh Edebali bizim aşiretin ışığı ve yüreğidir terazisi
ince tartar dirhem şaşmaz! Bu yüzden beni kır Şeyhi kırma bana karşı
gel ona karşı gelme!...
Bana karşı gelirsen üzülürüm ama ona karşı gelirsen gözlerim sana bir daha bakmaz olur baksada görmez olur!
Sözüm Edebali yi korumak için değil seni korumak içindir...
Oğulcuğum! Bu dediklerimi vasiyetim say ona göre uy!...'
Şimdide Ertuğrul Gazi tarafından böylesine bir hürmetle anınan
mürşidin(Şeyh Edebali nin) damadı ve beyi Osman Gazi ye vasiyetine
gelelim. Bu vasiyet aynı zamanda yüreklere 'devlet-i ebed müddet'
aşkını ilham edip o aşkta muazzam bir imparatorluk inşa eden dinamizmin
de kaynağıdır.
'Ey oğul, beysin' diye başlıyor Şeyh Edebali:
'Bundan sonra öfke bize uysallık sana.
Güceniklik bize gönül almak sana
Suçlamak bize katlanmak sana
Acizlik bize,yanılgı bize,hoş görmek sana
Geçimsizlik çatışmalar uyuşmazlıklar bize,adalet sana
Kötü söz şom ağız haksız yorum bize, bağışlama sana
Ey oğul! Sabretmesini bil, vaktinden önce çiçek açmaz
Şunuda unutma: İnsanı yaşat ki,devlet yaşasın
Ey oğul! yükün ağır işin çetin gücün kula bağlı
Allah yardımcın olsun!'
Bu özet vasiyetin sadece 'İnsanı yaşatki devlet yaşasın!'şeklindeki tek cümlesini alıp kısaca şerh etmeye çalışalım.
'İnsanı yaşat' diyor Şeyh Hazretleri. 'İnsanı yaşat ki devlet yaşasın!'
İnsanı yaşatmak için ne yapacaksınız? Öncelikle ona aş vereceksiniz...
Aş verebilmek için de iş vermek zorundasınız. Bir işte çalışıp üretecek
kazandırırkende kendiside kazanacak. Böylece ekonomi gelişecek,
devlette de güçlenecek.
İş verebilmek için tabii ki tesis fabrika vs. kuracaksınız yerine göre
sanayileşeceksiniz üretim tüketim dengesi tesis edecek ardından gelir
dağılımında adalet sağlayacaksınız ve hem doğru yaşaması hemde işini
doğru düzgün yapabilmesi açısından insanı eğiteceksiniz bunun için
okullar açacaksınız üniversiteler kuracaksınız öğretmenler öğretim
üyeleri yetiştireceksiniz
Verimli çalışabilmesi ve üretebilmesi için her insana kaliteli sağlık
hizmeti vereceksiniz yani kendi çağını aşan hastahaneler kuracaksınız.
Doktor, hemşire, loborant, bakıcı,eczacı araştırmacı yetiştireceksiniz
Biliyorum bunlar hem evrensel hemde çağdaş norm lar demek oluyorki
günümüzden yediyüz küsür sene önce yaşamış olan Şeyh Edebali çağını çok
aşan evrensel normlarla hayata bakabilmiş devletin bu çerçevede
kurulması halinde ancak kalıcı olabileceğini düşünebilmiştir
Bu topraklarda böyle bir beyin yetişti fakat ideolojik saplantıları
olan aydınla okuma ve araştırma özürlüsü siyasetçi bu beyni görmezden
geliyor görüp yararlanmak isteyenleri de aforoz etmeye kalkışıyor
Buradan Osman Gazi nin oğlu Orhan Gazi ye vasiyetine geçelim...
'Bak oğul! Allah ın emirlerine aykırı işler işlemeyesin
Bilmediklerini ulemadan sorup öğrenesin
Sana itaat üzere olanları hoş tutasın
Askerlerine in'amı ihsanı eksik etmeyesin ki insan ihsanın kulcağızıdır
Zalim olmayasın alemi adaletle şenlendiresin
Allah için cihadı terk etmeyesin
Ulemaya riayet eyleki din işleri nizam bulsun ilim ehlini el üstünde tut
Askerlerine ve dünya malına gurur getirip doğru yoldan uzaklaşmayasın
Bizim mesleğimiz Allah yoludur maksadımız ila-yı kelimetullah dır davamız kuru kavga ve cihangirlik davası değildir
Memleket işlerini noktasız gör herkese ihsan da bulun
Oğul! Bursa yı feth et gülzar eyle ölünce beni Bursa da Gümüşlü Kümfete defned
Sürekli insanı korumaya kollamaya gözetmeye hoş tutmaya sevmeye insana
ihsanda bulunmaya saygı duymaya onlara karşı merhametli davranmaya
çağıran bu vasiyetler aynı zamanda kendi çağlarını çok aşan insan
hakları vesikalarıdır...
Cevdet Paşa 'Tarihi bilmeyen diplomat pusuladan anlamayan kaptana
benzer her iki haldede karaya oturma tehlikesi yüksektir' demekte ne
kadarda haklı şu varki siyasetcinin karaya oturtduğu taka değil koskoca
devlet gemisi olduğundan diyerine kıyasla çok daha büyük zaiyat ve
zararlara yol açılmaktadır
Valla bunları yazana kadar canım çıktı kopyala yapıştır değildir sizi temin ederim Biz Osmanlıyız kitabından Yazdım...